Pelajaran yang paling jelas yang bisa diambil dari alam ini ialah tentang kebangkitan, terdapat banyak gambaran tentang hari kiamat di alam ini, sehingga tidak ada keraguan akan datangnya hari kebangkitan.
Shabestan News Agency, berdasarkan pandangan Al-Qur’an, alam ini bertolak belakang dengan apa yang dilakukan manusia, sebagaimana dalam surat Al-A’raf ayat 96 disebutkan “Jika sekiranya penduduk negeri- negeri beriman dan bertakwa, pastilah Kami akan melimpahkan kepada mereka berkah dari langit dan bumi, tetapi mereka mendustakan ( ayat- ayat Kami ) itu, maka Kami siksa mereka disebabkan perbuatannya.”
Di dalam Al-Qur’an terdapat banyak ayat-ayat yang berkaitan dengan mengenal Allah swt melalui alam, berulang kali Allah swt mengisyaratkan tentang alam ini dan masing-masing terdapat tanda kebesaran Allah swt.
Seperti yang disebutkan dalam surat Al-baqarah ayat 164 “Sesungguhnya di dalam penciptaan langit dan bumi, silih bergantinya malam dan siang, bahtera yang berlayar di laut dengan membawa apa yang berguna bagi manusia, air yang Allah turunkan dari langit, lalu dengan air itu Ia hidupkan bumi setelah mati (kering-kerontang) dan Ia tebarkan segala jenis hewan melata di atasnya, dan pengisaran angin dan awan yang dikendalikan antara langit dan bumi terdapat tanda-tanda (keesaan dan kebesaran Allah) bagi kaum yang berakal.”
Pelajaran yang paling jelas yang bisa diambil dari alam ini ialah tentang kebangkitan, terdapat banyak gambaran tentang hari kiamat di alam ini, sehingga tidak ada keraguan akan datangnya hari kebangkitan, misalnya alam yang mengalami kematian di musim dingin seakan-akan tidak menunjukan kehidupan, kemudian saat datangnya musim semi alam kembali hidup.
Dalam surat Al-An’aam ayat 95 disebutkan “Sesungguhnya Allah menumbuhkan butir tumbuh- tumbuhan dan biji buah-buahan. Dia mengeluarkan yang hidup dari yang mati dan mengeluarkan yang mati dari yang hidup. ( Yang memiliki sifat- sifat ) demikian ialah Allah, maka mengapa kamu masih berpaling.”
مسئله دعوت قرآن به تحقیق و مطالعه در طبیعت و وسیله بودن طبیعت برای شناختن خدا و ماوراء طبیعت و توجه دادن فکر بشر به طبیعت و پدیده های خلقت به عنوان آیات معرفت الهی، یکی از اصول اساسی تعلیمات قرآن است و در اینکه قرآن اصرار و ابرام فوق العاده دارد که مردم، زمین و آسمان و گیاه و حیوان و انسان را کاوش کنند و مورد جستجوی علمی قرار دهند، جای سخن نیست.
از نظر قرآن، طبیعت در مقابل آدمی عکس العمل نشان می دهد: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُری آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ اْلأَرْضِ وَ لکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ ؛ و اگر اهل شهرها و آبادی ها، ایمان می آوردند و تقوا پیشه می کردند، برکات آسمان و زمین را بر آن ها می گشودیم؛ ولی (آن ها حق را) تکذیب کردند؛ ما هم آنان را به کیفر اعمالشان مجازات کردیم».(اعراف، 96)
در قرآن آیات بسیاری در رابطه با خداشناسی از طریق علم وجود دارد. خداوند مکرراً به اجزای طبیعت اشاره می کند و هر کدام را آیه و نشانه ای از وجود لایزال خود می داند.
از بزرگ ترین جزء کائنات تا ریزترین ذره، همه و همه را دلایل قابل توجهی می داند برای کسانی که در آیات الهی تعقل و تفکر می کنند و با عباراتی امری و پرسشی انسان را مورد خطاب قرار می دهد و از او می خواهد که در آفاق و انفس تعمق و تفکر کند و همواره کسانی را که نسبت به آیات و نشانه های او بی توجهند، شماتت می کند و می فرماید: «وَ کَأَیِّنْ مِنْ آیَةٍ فِی السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ یَمُرُّونَ عَلَیْها وَ هُمْ عَنْها مُعْرِضُونَ؛ و چه بسیار نشانه ای (از خدا) در آسمان ها و زمین که آنها از کنارش می گذرند و از آن روی گردانند».(یوسف، 105)
نشانه های موجود در طبیعت، آشکارا هر صاحب خردی را به سوی پروردگار رهنمون می سازد. قرآن نیز در موارد گوناگون، همین آثار طبیعی را برای بی غرضان، درس کامل توحید می داند: «إِنَّ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ الْفُلْکِ الَّتی تَجْری فِی الْبَحْرِ بِما یَنْفَعُ النّاسَ وَ ما أَنْزَلَ اللّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ ماءٍ فَأَحْیا بِهِ اْلأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ بَثَّ فیها مِنْ کُلِّ دابَّةٍ وَ تَصْریفِ الرِّیاحِ وَ السَّحابِ الْمُسَخَّرِ بَیْنَ السَّماءِ وَ اْلأَرْضِ َلآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ؛ در آفرینش آسمان ها و زمین و آمد و شد شب و روز، و کشتی هایی که در دریا به سود مردم در حرکتند و آبی که خداوند از آسمان نازل کرده و با آن، زمین را پس از مرگ، زنده نموده و انواع جنبندگان را در آن گسترده، و (همچنین) در تغییر مسیر بادها و ابرهایی که میان زمین و آسمان مسخرند، نشانه هایی است (از ذات پاک خدا و یگانگی او) برای مردمی که عقل دارند و می اندیشند.»(بقره، 165)
طبیعت آن قدر پرمحتوا است که حتی بسیاری از دلیل های عقلی اثبات وجود خدا، در جهان طبیعت ریشه دارد. در حقیقت، اصل عظمت هستی و معجزه خداوند، آفرینش طبیعت است؛ هر چند که ما در این جهان صنعتی، آن قدر به پدیده های طبیعی عادت کرده ایم که فقط کشف های صنعتی خود را شگفت می پنداریم. از این رو، به این دلیل که طبیعت، همواره بدون هیچ چشم داشتی در خدمتمان بوده است، هیچ گاه بزرگی و شگفتی آن را درک نکرده ایم.
خداوند در قرآن کریم می فرماید: «إِنَّ اللّهَ فالِقُ الْحَبِّ وَ النَّوی یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ مُخْرِجُ الْمَیِّتِ مِنَ الْحَیِّ ذلِکُمُ اللّهُ فَأَنّی تُؤْفَکُونَ؛ خداوند، شکافنده دانه و هسته است؛ زنده را از مرده خارج می سازد و مرده را از زنده بیرون می آورد؛ این است خدای شما! پس چگونه از حقّ منحرف می شوید؟!»
رستاخیز، آشکارترین درس طبیعت
آشکارترین درس طبیعت، نمایش تابلو کوچکی از رستاخیز الهی است. تجربه های فراوانی از قیامت در دل طبیعت، جایی برای شک کردن در روز معاد باقی نمی گذارد. طبیعت مرده فصل زمستان که گویی بویی از حیات نبرده، با نسیمی بهاری، چنان با طراوت می شود که گویا هیچ زمستانی به خود ندیده است.
خداوند در قرآن کریم می فرماید: «إِنَّ اللّهَ فالِقُ الْحَبِّ وَ النَّوی یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ مُخْرِجُ الْمَیِّتِ مِنَ الْحَیِّ ذلِکُمُ اللّهُ فَأَنّی تُؤْفَکُونَ ؛ خداوند، شکافنده دانه و هسته است؛ زنده را از مرده خارج می سازد و مرده را از زنده بیرون می آورد؛ این است خدای شما! پس چگونه از حقّ منحرف می شوید؟!»
رویش گیاهان، رویش رستاخیز انسان ها
برای بیشتر مردم درک رستاخیز و معاد سخت و دشوار است. حتی بسیاری از فلاسفه و خردمندان و خردورزان درفهم و درک درست رستاخیز ناتوان شده و برای این ناتوانی و درماندگی خویش اقرار کردند. فیلسوفانی چون بوعلی سینا و حتی ملاصدرا به یک معنا در فهم و درک درست رستاخیز به درماندگی خویش اقرارکرده اند و در نهایت به این نکته توجه داده اند که کلام وحی چون می تواند درمقدمات حجت و قیاس قرارگیرد، براساس همان کلام وحیانی اقرار به معاد و چگونگی آن می کنند.
از آن جایی که خداوند براساس فرمول های ساده، هستی را آفریده است و این همه پیچیدگی و تنوع، ریشه در فرمول های بسیار ساده دارد، درتبیین معارف نیز از روش های ساده بهره می گیرد تا همه مخاطبان وحی درهمه سطوح فکری و فهم و ادراک بتوانند حقیقت را درحد و اندازه خویش دریابند؛ لذا آیات تکوینی و کتبی خداوند بسیار ساده و آسان یاب و به دور از هر گونه تعقید و پیچیدگی است.
خداوند در تبیین حقیقت معاد و رستاخیز وچگونگی تحقق آن، ازعناصر و ابزارهایی استفاده کرده که همگان می توانند آن را بفهمند.
از جمله راه هایی که خداوند در تبیین مساله رستاخیز، حقیقت و چگونگی آن، از آن بهره گرفته، مساله رویش گیاهان است. گیاهان از جمله موجودات دنیوی است که در همه جا می توان آن را یافت؛ حتی در بیابان ها یا قعر دریاها برمی خوریم.
این فراوانی و تنوع گیاهان، به انسان اجازه می دهد تا محور تبیین و آموزش مفاهیم و حقایق در اختیار همگان باشد. به این معنا که همه انسان ها با گیاهان در ارتباط روزانه هستند و کسی را نمی توان یافت که از چگونگی رویش و زیست و مرگ گیاه آگاه نباشد و آن را نشناسد.
خداوند در آیه 45 سوره کهف و 20 سوره حدید به زندگی انسان و گیاه توجه می دهد و نسبت آن را با یکدیگر می سنجد. هدف از این کار این است که انسان متوجه شود همانند گیاه است، زیرا همانند گیاه دارای رشد و نمو می باشد.
گیاه را می توان به عنوان نماد زندگی و حیات دانست. از این رو بر سر هر سفره هفت سینی در نوروز، سبزه به عنوان نماد زندگی و حیات قرار می گیرد.
زندگی ناپایدار دنیا
از نظر خداوند، حیات و زندگی گیاه و سبزه، نشانه ای از امر دیگری نیز است که هر انسانی به عنوان موجود خردمند و عاقل باید بدان توجه کند و در آن تدبر و تفکر نماید؛ زیرا گیاهان از عنصر ناپایداری رنج می برند و بسیاری از گیاهان چند هفته یا چند ماهی بیش تر حیات ندارند و از سبزی و طراوات و زندگی بهره ای نمی برند. به این معنا که بیشتر تنوع گیاهان از آن گیاهانی است که از ناپایداری رنج می برند و به سرعت حیات و زندگی خویش را از دست می دهند. از نظر خداوند، زندگی دنیا نسبت به زندگی آخرت این گونه است. به این معنا که حیات و زندگی دنیوی همانند گیاهان ناپایدار و در معرض زوال و نیستی است، لذا انسان ها می بایست در اصالت زندگی دنیوی شک و تردید روا دارند و به آن دل نبندند؛ زیرا دلبستگی به چیزی که ناپایدار است و به سرعت زوال می یابد، کار لغو و بیهوده ای است. (حدید، 20)
زنده شدن گیاهان، نماد زنده شدن مردگان
همان گونه که خداوند با آب باران، زمین و گیاهان مرده را زنده می کند و به آنها جان می بخشد، همچنین انسان های مرده را در رستاخیز زنده می کند و چون گیاه از خاک برمی انگیزاند. همین معنا نیز در آیه 5 سوره مبارک "ق" بیان شده است. خداوند در این آیه نیز می فرماید: رزقا للعباد و احیینا به بلده میتا کذلک الخروج؛ اینها همه برای روزی بندگان من است و با آن آب، سرزمین مرده ای را زنده گردانیدیم، رستاخیز نیز چنین است.
پایان پیام/49
(Shabestan/Berbagai-Sumber-Lain/ABNS)
Posting Komentar