Imam Baqir as dan Imam Shadiq as berada pada kondisi dimana Bani Umayyah berniat untuk menyimpangkan agama dengan menciptakan jarak antara masyarakat dengan nilai-nilai agama dan menjauhkan mereka dari ajaran-ajaran nabi Muhammad saww.
Shabestan News Agency, Berkenaan dengan langkah-langkah Imam Muhammad Baqir as dalam menjaga budaya dan esensi mazhab Syi’ah, Hujjatul islam Sayyid Qasem Razaqi Musawi menjelaskan bahwa secara umum pada masa Imam Baqir as bisa disebut dengan masa pembaharuan ilmu di dunia Islam.
Dijelaskannya, dalam kondisi saat itu alih-alih melakukan perang fisik dan dengan pasukan untuk menghadapi pemikiran seperti Zaidiyah, Imam as lebih memilih melakukan peperangan politik, namun senjata yang digunakan Imam as ialah pena dan ilmu yang pada akhirnya apa yang Imam as membuahkan hasil.
Imam Baqir as dan Imam Shadiq as berada pada kondisi dimana Bani Umayyah berniat untuk menyimpangkan agama dengan menciptakan jarak antara masyarakat dengan nilai-nilai agama dan menjauhkan mereka dari ajaran-ajaran nabi Muhammad saww.
Dengan mendidik murid-murid yang luar biasa kita bisa melihat bahwa Imam Baqir as mampu menggagalkan segala bentuk konspirasi yang dilakukan Bani Umayyah, dan pada akhirnya Imam as mampu menjelaskan pemikiran-pemikiran agama Islam yang murni kepada masyarakat.
Kajian-kajian agama yang diajarkan Imam as semuanya berasal dari Al-Qur’an, dimana dalam kelasnya Imam as mengajarkan berbagai macam ilmu kepada murid-muridnya di antaranya ialah teologi, fiqih dan tentang mazhab Syi’ah, demikian jelasnya.
آغاز عصر تحول علمی و جنگ نرم در جهان اسلام با امام محمد باقر(ع)
مدیر گروه تاریخ تشیع پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) گفت: امام باقر(ع) در دوران خود رویکرد پرهیز ار مبارزه سیاسی و نظامی و اولویت دادن به مبارزه علمی و فرهنگی را در پیش گرفتند، چیزی که امروزه تحت عنوان جنگ نرم عنوان می شود.
حجت الاسلام سید قاسم رزاقی موسوی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت و گو با خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان درباره اقدامات امام محمد باقر(ع) در خصوص حفاظت از فرهنگ و هویت شیعی گفت: در خصوص مقام علمی امام باقر(ع) هر آنچه که شنیده ایم در بحث جایگاه والای علمی و انقلاب فرهنگی است که در عصر خود بنیان نهادند.
حجت الاسلام رزاقی موسوی افزود: تعابیر بسیار بلند و زیبایی که اندیشمندان مسلمان از امام باقر(ع) به کار می برند طبیعی است ولی این مقام علمی را در اعترافات اندیشمندان اهل سنت هم می توان یافت. "ابن حجر هیثمی" از اندیشمندان اهل سنت این چنین بیان می کند که" محمد باقر(ع) به اندازه تمام گنج های پنهان معارف و دانش ها را آشکار ساخته و حقایق و لطایف آنها را بیان نموده است. " این بیان نشانگر جایگاه والای علمی امام باقر(ع) در میان شیعیان و حتی اهل سنت است.
پیدایش مذاهب کلامی چون معتزله در عصر امام باقر(ع)
این استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: امام باقر(ع) به عنوان پایه گذار نهضت علمی شیعه در فضای اجتماعی و شرایطی فرهنگی خاصی به این سیاست روی آوردند که از یک سو با پیدایش مذاهب کلامی چون معتزله مواجه بودند و حاکمان بنی امیه با استفاده از این فضای باز اندیشه های منحرف خود را در جامعه اشاعه می دادند.
وی خاطر نشان کرد: حضور پیروان سایر ادیان در فضای فکری و فرهنگی جهان اسلام شاید در این مسئله بی تاثیر نبوده است همچنین جریان منع نقل حدیث و برداشتن آن از سوی عمر بن عبد العزیز حاکم وقت چرا که که خلفا به صورت رسمی منع نقل حدیث را پیشه خود ساخته بودند و معمولا تلاش بر این بوده که احادیث نبوی نقل نشود.
مدیر گروه تاریخ تشیع پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) گفت: البته منع نقل حدیث بیشتر در میان اهل سنت رایج بوده و ائمه اطهار ما همواره به پیروان خود توصیه می کردند که در حفظ و نقل احادیث تلاش نمایند. ضمن این که بسیاری از اندیشمندان اهل سنت تصریح می کنند که شیعه و امیر امومنان(ع) پایه گذار بسیاری از علوم هستند. این مسئله نشان می دهد که جریان منع حدیث در میان شیعیان کم رنگ تر بوده و هدایت و راهنمایی ائمه و ثبت و ضبط احادیث شیعه از سوی اندیشمندان صورت می گرفته است.
حجت الاسلام رزاقی موسوی گفت: بعدها در قرن دوم و سوم هجری قمری دیده می شود که ثبت و ظبط احادیث شیعه نقطه قوت اندیشمندان و پیروان اهل بیت و شیعیان می شود که می توانند از منقولات خود استفاده بهینه داشته باشند از جمله نکات مهم دیگر حکومت رو به زوال بنی امیه بود چرا که با توجه به اختلافات و شرایط نامناسبی که پیروان بنی امیه ایجاد کرده بودند، اعتراضات عمومی گسترده و درگیری ها توانست فضای باز تری را برای فعالیت های علمی امام باقر(ع) ایجاد کند.
عصر امام باقر(ع) عصر تحول علمی و جنگ نرم در جهان اسلام
وی خاطر نشان کرد: به شکل کلی دوره امام باقر(ع) رامی توان عصر تحول علمی در جهان اسلام به شمار آورد، لذا این نکته بسیارمهم است که امام با توجه به شرایط و حساسیت هایی که حاکمان نسبت به شیعیان و پیروان علوی داشته اند تشکیل حکومت عملا با موانع زیادی مواجه بود لذا امام باقر(ع) رویکرد پرهیز ار مبارزه سیاسی و نظامی و اولویت دادن به مبارزه علمی و فرهنگی را اتخاذ کردند. چیزی که امروزه تحت عنوان جنگ نرم قابل فهم و درک است.
حجت الاسلام رزاقی موسوی گفت: امام باقر(ع) در آن شرایط به جای جنگ فیزیکی و نظامی که امثال زیدیه به آن اعتقاد داشتند و شرط امامت را قیام و مبارزه می دانستند، مبارزه سیاسی داشتند اما سلاح مبارزه آن حضرت قلم بود و مبارزه در جبهه علم و فرهنگ صورت می گرفت و امام باقر(ع) با اتخاذ این رویکرد علمی موفق شدند.
وی با تاکید براینکه امام باقر(ع) در مبارزه فرهنگی خود که هدفشان تسخیر فضای علمی و فرهنگی جهان اسلام بود موفق بودند گفت: در شرایطی که بنی امیه قصد داشت با انحراف در دین و ایجاد فاصله میان جامعه و ارزش های دینی فضای علمی، فرهنگی و مذهبی جهان اسلام را به سوی فاصله گیری از تعالیم نبوی سوق دهد. مبارزه علمی و فرهنگی در زمان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) صورت گرفته و در این دوره تربیت شاگردان را از سوی ائمه شاهد بودیم که در نهایت هم ثمره آن خنثی شدن توطئه حاکمان بنی امیه است و در نهایت در این دوران امام باقر(ع) توانست فضای فکری و فرهنگی جهان اسلام را تسخیر کند و اندیشه های ناب اسلامی در عرصه های مختلف تبیین نماید.
مدیر گروه تاریخ تشیع پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) بااشاره به اینکه اقدامات و سیاست های امام باقر(ع) درست مقابل سیاست ها واقدامات بنی امیه بود گفت: بنی امیه اگر بر منع نقل حدیث تاکید داشتند ائمه ما به ویژه امام باقر(ع) بر ثبت مطلوب احادیث توجه و تاکید ویژه داشتند.
اصلاح و بازسازی اندیشه های دینی در عصر امام پنجم
حجت الاسلام رزاقی موسوی اظهار داشت: در مورد اقدامات امام در تبیین فرهنگ شیعی، اصلاح و بازسازی اندیشه های دینی یکی از نکاتی است که مورد تاکید امام در این خصوص واقع بود. همانطور که امام حسین(ع) در مقابل انحرافات جامعه عصر خود با قیام خود در صدد جلوگیری از انحرافات شدند. امام باقر(ع) هم برای جلوگیری از سقوط فرهنگی و حاکمیت فرهنگ جاهلی که بنی امیه در صدد آن بود؛ قیام فرهنگی و نهضت علمی را پایه گذاری کردند تا در برابر سیاست حاکمان بنی امیه بایستند و جامعه را از این سقوط فرهنگی نجات دهد و ارزشهای دینی، فرهنگی و معنوی را در جامعه حاکم کند.
وی ادامه داد: البته دردوره ای بعد از امام صادق(ع) اندیشمندان بزرگی درمدینه ظهور کردند و فضا و فضای مجادلات علمی شد. پایه گذاری نهضت علمی امام در شکوفایی فقه و حدیث ثمر بخش و تاثیر گذار بود. امام باقر(ع) با احادیث فقهی، حدیثی و کلامی خود توانست به نفع مکتب شیعی جریان ها و مبارزات را پیش ببرید در دوره امام باقر برخی از علما بعضا تاثیر پذیری هایی از مکاتب سنی داشتند که امام باقر(ع) توانست با احادیث و احکام شیعی توانست در عرصه فقهی هم راهگشایی کند.
تبییین مبانی اصولی و کلامی شیعه در عصر امام باقر(ع)
حجت الاسلام رزاقی موسوی گفت: امام باقر(ع( توانست با تاکید بر چند نکته مکتب کلامی شیعه را پایه گذاری کند که یکی "مطابقت با قرآن" است یعنی اندیشه کلامی در شیعه وجود ندارد مگر این که برگرفته از تعالیم قرآن باشد در فضای فرهنگی امروز تقابل شیعه و سنی اگر بتوانیم مستندات قرانی تعالیم شیعی را استخراج کنیم و تبیین بکینم در گفت و گوهای علمی می شود این اطمینان برای انها حاصل بشود و امام باقر این کار را انجام دادند.
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: امام باقر(ع) تعالیم دینی را برگرفته از تعالیم قرآن معرفی کردند. ایشان در حلقه های درسی خود در میان شاگردانشان به تبیین مکتب کلامی، فقهی و شیعی می پرداختند.
وی گفت: نکته دیگری که امام باقر(ع) در دوران خود در راستای تبیین فرهنگ شیعی انجام دادند، تبیین جایگاه امامت بود، این نکته بسیار مهم است چرا که اصل اختلاف شیعیان با پیروان اهل سنت بر این مسئله است و فرقه های درون شیعی چون اسماعیله و زیدیه به دلیل عدم شناخت نسبت به جایگاه امامت به انحراف کشیده شودند. امام باقر(ع) در گفت و گوهای علمی خود جایگاه های علمی و مسیر صحیح را در شناخت جایگاه امامت مطرح می کردند.
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اذعان داشت: امام باقر(ع) با تشکیل حلقه های درسی و تربیت شاگردان به تبیین کلیات کلامی و اصولی مکتب شیعی پرداختند و در نقطه مقابل باعث اصلاح اندیشه های شیعی جامعه شدند.
محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب مشهور به امام باقر(ع) (۵۷-۱۱۴ق) و ملقب به باقرالعلوم، امام پنجم شیعیان است. او حدود ۱۹ سال امامت شیعیان را بر عهده داشت. دوره امامت امام باقر(ع) با ضعف دولت بنی‌امیه و درگیری آنان با عباسیان بر سر قدرت همزمان بود. امام باقر(ع) در این دوره، جنبشی علمی پدید آورد که در دوره امامت فرزندش امام صادق(ع) به اوج خود رسید. گفته‌اند که امام باقر(ع) در علم، زهد، عظمت و فضیلت، سرآمد بود. از آن حضرت روایات بسیاری در زمینه‌های فقه، توحید، سنت نبوی، قرآن، اخلاق و آداب نقل کرده‌اند. در دوره امامت او، گامهای بزرگی در تدوین دیدگاههای شیعه در رشته‌های گوناگون اخلاق، فقه، کلام، تفسیر و... برداشته شد. بزرگان اهل سنت نیز به شهرت علمی و دینی امام باقر گواهی داده‌اند.
دوران امامت امام باقر(ع) همزمان با پنج تن از خلفای بنی امیه چون ولید بن عبدالملک (۸۶-۹۶ق)،سلیمان بن عبدالملک (۹۶-۹۹ق)، عمر بن عبدالعزیز (۹۹-۱۰۱ق)،یزید بن عبدالملک (۱۰۱-۱۰۵ق) و هشام بن عبدالملک (۱۰۵-۱۲۵ق) بود.
پایان پیام/49
(Shabestan/Berbagai-Sumber-Lain/ABNS)
Posting Komentar